دکتر مهدی علیپور حافظی دانش آموخته دوره ی دکتری علوم کتابداری و اطلاع رسانی از واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد و همچنین سرپرست معاونت پژوهش پژوهشگاه ,سرپرست گروه پژوهشی کتابخانهء الکترونیکی،پژوهشکدهء کاربرد اطلاعات هستند.
آنچه در زیر می آید نظرات ایشان پیرامون پرسش هایی با موضوع “مدیریت کتابخانه ها و جایگاه اجتماعی کتابداران” است.لطفا بخوانید و نظرات خود را در انتهای مطلب منعکس کنید.
۱.آیا شما مدیریت کتابداران در کتابخانه ها را حق کتابداران میدانید و یا متخصصان دیگر حوزه ها نیز جواز حضور و مدیریت باید داشته باشند؟ دلایلی خود را در صورت موافق یا مخالف بودن لطفا ذکر کنید.
* به نظرم نمی توان به آن حق اتلاق کرد. مدیریت در هر حوزه ای نیاز به دو چیز مهم دارد. یک دانش حوزه تخصصی که تحت مدیریت قرار دارد. دوم دارا بودن دانش و تجربه مدیریت. بر این اساس فردی که هر دو تخصص را داشته باشد شایسته ترین فرد برای مدیریت است. با وجود این مساله اصلی نبود یکی از این تخصصها در فرد است. در هر دو صورت این فرد نیاز به مشاور یا معاون در حوزه ای که ضعف دارد می باشد. مشکلی که امروزه کتابخانه های ما با آن مواجه هستند عدم توجه یا دقت به این مساله است.
راهکار دیگری که به ذهن می رسد آموزش اصول مدیریت و مدیریت کاربردی در کتابخانه ها برای کتابداران است تا بتوانند شایستگی مدیریت بر کتابخانه ها را داشته باشند. از طرف دیگر نیز مدیران ارجاع شده به کتابخانه ها در صورت نداشتن دانش و تجربه مدیریت باید آموزشهای لازم راببینند.
۲.حضور افراد غیر متخصص بر صدر کتابخانه ها چه مسائل و عوارضی را برای کتابداران و به طور کلی این حوزه به دنیال خواهد داشت؟
* حضور افراد غیرمتخصص و نا اشنا به مدیریت ضربات مهلکی بر کتابخانه ها زده و خواهد زد که مهمترین اثر ان به حاشیه رانده شدن کتابخانه ها و مسائل آنها بوده و خواهد بود. کتابخانه ها به عنوان سازمانهایی پشتیبان علم و پژوهش نیاز به تمرکز بر وظایف اصلی خود دارند. در صورتی که مسائل حاشیه ای در متن قرار گیرد تمرکز کتابخانه ها نیز از بین خواهد رفت. مساله اصلی دیگر در تین زمینه که به نظرم بسیار مهم است به حاشیه رفتن دلیل اصلی وجود کتابخانه ها (علم و پژوهش) در حل مسائل است. امروزه متاسفانه مسائل و راه حل مسائل ما مونتاژ و تقلیدی شده است. در نتیجه پژوهش و علم جایگاه خود را ازدست داده اند. نتیجه آن هم کم اهمیت شدن نقش و جایگاه کتابخانه ها می باشد. البته نقش منفی کتابدارها نیز کم تاثیر نبوده است. تا زمانی که ما کتابداران خود را در حاشیه بپنداریم و سعی در حضور در متن نداشته باشیم و به طور خلاصه خلاق نباشیم نمی توانیم انتظار دیگری داشته باشیم.
۳.آیا حضور کتابداران را جایگاه مدیریت کتابخانه ها موجب ارتقاء جایگاه اجتماعی آنان و همچنین در روند هویت یابی و تعمیق آن موثر می دانید؟
* فکر می کنم پاسخهای قبلی تا حدودی نظر من را دراین زمینه نیز روشن کرده باشد. زمانی حضور کتابداران باعث ارتقاء جایگاه آنها خواهد شد که مجهز به دانش و تجربه مدیریت شده باشند. البته موافق این موضوع نیستم که کسب جایگاه مدیریت باعث ارتقاء جایگاه اجتماعی کتابداران می شود.زیرا این دو با هم منافات دارند. به نظرم جایگاه اجتماعی کتابداران زمانی ارتقاء خواهد یافت که جایگاه اجتماعی کتابخانه‌ها ارتقاء یابد. زمانی جایگاه کتابخانه‌ها ارتقاء خواهد یافت که جایگاه علم و پژوهش ارتقاء یابد. زمانی جایگاه علم و پژوهش ارتقاء خواهد یافت مسائل مان بومی باشند و همت در حل مسائل داشته باشیم. البته جایگاه خود کتابداران و خلاقیت و فعالیت آنها را در این زمینه نباید نادیده گرفت.
جایگاه اجتماعی کتابداران زمانی ارتقاء خواهد یافت که جایگاه اجتماعی کتابخانه‌ها ارتقاء یابد. زمانی جایگاه کتابخانه‌ها ارتقاء خواهد یافت که جایگاه علم و پژوهش ارتقاء یابد. زمانی جایگاه علم و پژوهش ارتقاء خواهد یافت مسائل مان بومی باشند و همت در حل مسائل داشته باشیم!!!!!!!!!!!!!!