مدتی پیش، در یک جمع دوستانه درباره آینده فناوری و بهره گیری بشر از آن صحبت میکردیم. بحث به اینجا کشیده شد که شاید در آینده ابزاری باشد که بتواند صداهای اطرافمان را رصد و صید کند. این بحث، ایده و انگیزه ای را درونم ایجاد کرد که درباره این موضوع بررسی کنم. نتیجه جستجو در وب، برایم آشکار ساخت که پدیده صدای الکترونیکی یا به اختصار ([۱]EVP) صداهایی هستند که در فضای اطراف ما وجود دارند و مانند صحبت کردن اشخاص به نظر می رسند. گویا این ها جزو اصوات فرا طبیعی هستند که با گوش عادی هم قابل شنیدن نیستند. ظاهراً توماس ادیسون اولین کسی بوده که جهت ارتباط با مادر متوفی خود به فکر ساخت وسیلهای جهت ارتباط با وی افتاده، عدهای هم بر این باورند وی در خلال جلسات احضار ارواحو با کمک یکی از همین ارواح راهنمایی می شده تا چنین دستگاهی را بسازد. ولی در مورد این مورد، هنوز سند قطعی وجود ندارد. مطالعه مطلبی در این خصوص در ویکی پدیا آشکار کرد که افرادی مثل آتلیلا ون زالای و مارچلو باچی، در دهه های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ مدعی بودند وسائلی ساخته اند که صدای دنیای بعد از مرگ را بازیابی می کند. تکرار چنین رویدادهایی و علاقه افراد به مطالعه در این زمینه، منجر به پیدایش پدیده EVP شد و تلاش گردید تا دسترسی به صدای مردگان میسر شود. ولی هنوز به طور قطعی نمیتوان در مورد صحت و سقم این بحثها، قضاوت نمود. این ماجرا کمی ترسناک به نظرمیرسد ولی شاید در آینده پایگاههای اطلاعاتی از صداها طراحی شود و رابطهای کاربری آنها اجازه جستجو یا تورق صداهای گوناگون در موضوعات مختلف را به کاربران بدهند. سپس نرم افزارها و سخت افزارهای ویژه ذخیره سازی و بازیابی صداها ارائه و آماده سازی شود. شاید در قواعد فهرست نویسی، آیین نامه ها و دستورهایی مبنی بر اینکه چگونه صدای مردگان معمولی و مردگان خاص مثل دانشمندان را سازماندهی کنیم و به آنها برچسب بدهیم مطرح شود. شاید کتابدار متخصص بازیابی صوت تربیت شود و در کتابخانه ها مشغول کار شود. این اتفاق، بعید نیست. همچنانکه پنجاه سال پیش کسی تصور نمی کرد ابزارهای ذخیره و بازیابی اطلاعات این چنین تغییر کند و برگه دانها جای خود را به اوپکها بدهند. شاید در آینده، مراجعه کنندگان از ما صداهای ابن ندیم، ادیسون، چارلز کاتر، و دیگران را بخواهند؟ باید برای آینده که بعید نیست همین چند لحظه دیگر باشد آماده بود.
ایده ی جالبیه. واقعا بعید نیس که چنین اتفاقی بیفتد
یادش بخیر، چند سال پیش در برنامه «ناهارخوران روزانه»! ایده احتمال اختراع دستگاهی برای رصد و ثبت صداهای اطرافمان و حتی صداهای افراد خاص را آقای حیدری نژاد مطرح کردند.
بله. اتفاقاً ایده نگارش این یادداشت کوتاه هم از بحثهای انجام شده در جمعی گرفته شد که در آن آقای حیدری نژاد همین بحث را مطرح کردند!