کاربرد آر.اف.آی.دی در کتابخانه‌ها

این مقاله با همکاری ایوب رنجبر ترجمه شده است.

چکیده

 نظام‌های شناسایی مبتنی امواج رادیویی(آر اف آی دی) حدودا ۳۰ سال پیش ایجاد شدند. این نظام‌ها جدیدترین فناوری‌هایی هستند که در کتابخانه‌ها با اهداف زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند:

     جهت شناسایی کتاب؛

     بازگرداندن منابع توسط کاربران؛

    طبقه بندی و انتقال کتاب های کتابخانه؛

     کنترل سرقت.

 این کارکردها می‌توانند منجر به صرفه‌جویی‌های مهمی در هزینه‌های کاری و افزایش میزان سودمندی شوند. به‌علاوه کارکردهای مذکور می‌توانند باعث کاهش خطاهای مدخل داده‌ها، افزایش خدمات‌رسانی به مشتریان ، و کاهش سرقت کتاب شوند و همچنین می‌توانند پیشینه‌ای کاملاً روزآمد از مجموعه‌های  رسانه‌ای فراهم آورند. این مقاله با هدف فراهم آوردن خط‌مشی‌ای برای ارزشیابی به اجزا و ویژگی‌های فنینظام نوین کتابخانه‌ای تحت عنوان “آر اف آی دی”نگاشته شده و نظام مذکور را توصیف می‌کند.

کماکان موضوعات زیادی وجود دارد که باید قبل از اینکه به مبحث  آر اف آی دی پرداخته شود؛ مورد توجه مخاطب قرار گیرند؛ این موضوعات را می‌توان شامل فناوری‌های جدید برای افزایش سودمندی در عملکردها، نظام‌های امنیتی الکترومغناطیسی، و زیر ساختهای IT جهت مدیریت حجم زیادی از داده دانست. در نهایت ، این مقاله در مورد مزایا و معایبنظام آر اف ای دی در کتابخانه‌ها بحث می کند و اینکه چگونه این فناوریابتدا در یک کتابخانه کوچک هندی به وجود آمده است.

مقدمه

 نظام‌های شناسایی مبتنی بر امواج رادیویی حدودا ۳۹ سال پیش به وجود آمدند. این نظام‌ها بدین جهت ظاهر شدند؛ که در بسیاری از کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار گرفته است.نظام‌های آر اف آی دی جهت “پیگیری رادیویی” حیوانات وحشی مورد استفاده قرار می گرفت و بعدها به شکل یک فناوری تکامل‌ یافت [و مورد توجه]قرار گرفت. آر اف ای دی نوعی فناوری است که از اتصالات الکترومغناطیس یا الکترواستاتیکدر محدوده‌ی امواج رادیویی از طیف الکترومغناطیس، در جهت تشخیص منحصر به فرد یک شی، حیوان و یا انسان استفاده می‌کند. آر اف ای دی به طور فزاینده‌ای درصنعت [به عنوان] جایگزین بارکد مورد استفاده قرار گرفته است.

 از رایج ترین کاربردهای آن[می‌توان] به پیگیری کالاها در زنجیره فراهم‌آوری، و ظروفی که مجددا مورد استفاده قرار می‌گیرند، و همچنین تجهیزاتبسیار با ارزش و سرمایه‌های دیگر و بخش‌هایی که به سمت خط تولید در حال حرکت هستند؛ اشاره نمود. آر اف آی دی همچنین در راستای مباحث امنیتی، نظام‌های پرداخت، و درکتابخانه‌ها برای اهداف توزیع و امانت منابع، مورد استفاده قرار می گیرد؛ هزاران شرکت و کتابخانه در سرتاسر جهان، امروزه جهت بهبود و تکامل کارکرد های داخلی از آر اف ای دی استفاده می کنند.

آر اف آی دی جیست؟

 آر اف آی دی اصطلاحی است برای وسایلی که از توانایی رادیویی جهت ارتباط با یک تگ یا بر چسپ کوچک [که خود از ]یک ریزتراشه و یک آنتن جایگذاری شده، استفاده می کند. درمحیط یک کتابخانه،فناوری آر اف آی دی مشابه یک نظام بارکد سنتی عمل می کند. برخلافنظام بارکد، آر اف آی دی وسیله تشخیصID[جهت]شناسایی یک منبع و بازیابی آن را فراهم می‌کند و آن ID را جهت اجرایی ساختن برنامه‌های گردش (امانت) منابع اطلاعاتی با سیاهه برداری از آنها بکار می‌برد. آر اف ای دی (گاهی همچنین به عنوان ارتباطات کوتاه برد اختصاصی یاDSRC نامیده می شود) از محدوده‌ی امواج رادیویی طیف الکترومغناطیس، به طور منحصر به فردی برای شناسایی اشیاء استفاده می کند. ارتباطات رادیویی قدیمی، وکارایی‌های جدید در ساخت به سمت ابزارهای آر اف آی دی پیش می روند؛ که می‌تواند به سازماندهی تولید و تحویل کالا ، کمک کند و همچنین شناسایی فردی را به شیوه های جدید  و موثر تقویت کند.

 همچون بارکدها، تگ های آر اف ای دی منابع را شناسایی می کنند؛  با این حال برخلاف بارکدها که باید در مجاورت پویشگر باشند تا خوانده شوند؛ تگ‌های آر اف آی دی نیاز به خط دید ندارند و می‌توانند در بسته‌ها جاسازی شوند. با توجه به نوع تگ و کاربرد آن، آنها می‌توانند در فاصله های بسیار دور از هم خوانده شوند. علاوه بر این، این منابع که دارای تگ های آر اف آی دی هستند سریع تر از منابع بارکد دار خوانده می شوند. بر طبق کتاب”Harrod s librarria’s classory and refrence book” آر اف ای دی جایگزینی برای بارکد می باشد؛ که از ریزتراشه های کوچکی در تگ ها  جهت نگهداری و انتقال اطلاعات مفصلی در باره منبع تگ شده استفاده می کند.

واژه‌نامه‌ی کتابداری و اطلاع رسانی آر اف ای دی را این گونه تعریف می کند« استفاده از ریزپردازنده‌های کوچک به منظور تگ زدن به منابع کتابخانه و کارت کتابخانه و توانمند کردن کاربران جهت بررسی منابع از طریق حرکت بین میز خود امانت دهی که مجهز به آنتنی می باشد که[که این میز خود امانت دهی] امواج رادیویی ضعیفی را از خود منتشر می کند».

کاربرد آر اف آی دی در کتابخانه ها

 آر اف آی دی آخرین فناوری در کتابخانه هاست که به منظور کارکرد های زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

     شناسایی و تشخیص کتاب؛

    بازگشت منابع توسط خود کاربر؛

     طبقه بندی و انتقال کتابهای کتابخانه؛

     آشکار سازی سرقت یا  کنترل سرقت

هدف استفاده از فناوری آر اف آی دی، افزایش راندمان ، کاهش خطاهای مدخل داده‌ها و کاهش مضایقه  کارکنان به منظور انجام کارکردهای با ارزش افزوده بیشتر می‌باشد. آر اف آی دی ترکیبی از فناوری بر پایه بسامد امواج رادیوئی و فناوری بر اساس ریزپردازنده های کوچک می باشد. ریزپردازنده‌های کوچک حاوی اطلاعات،در درون تگ‌ها؛ که روی منابع کتابخانه چسپانده می شوند؛فناوری آر اف آی دی بدون توجه به جهت یابی منبع و یا تنظیم آن خوانده می شوند. یعنی چنین فناوری به منظور خواندن تگ ها به عنوان نظام‌های سنتی آشکارسازی سرقت، نیازی به خط دید و یا پایه ثابتی ندارند. فاصله از منبع اطلاعاتی عامل پذیرفته شده‌ای  جهت زیر سوال بردن گیت های خروجی با عرض وسیع نمی باشد. دالان‌هایی در ساختمان کتابخانه وجود دارد و می توانند به اندازه ۴ پا، عرض داشته باشند. به دلیل اینکه تگ ها می‌توانند تا فاصله هایی بیش از ۲ پا عرض توسط هر کدام از ۲ حس‌گر خروجی مشابه خوانده شوند. ابزارهای مورد استفاده برای گردش منابع و سیاهه‌برداری آن‌ها معمولا کدخوان نامیده می شوندو همین ابزارها هنگامی که در خروجی های ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند به آنها حس‌‌گر می گویند.

 فناوری مورد استفاده در نظام‌های آر اف ای دی ، هم می تواند جایگزین EM (امواج الکترومغناطیسی) و یا RF (امواج رادیویی) و حتی می تواند جایگزین نظام‌های کنترل سرقت توسط بارکد ها شود.

نظام‌های آر اف آی دی چگونه کار می‌کنند؟

 ساختار نظام آر اف آی دی شامل یک تگ می‌باشد که این خود از یکریزپردازنده  به همراه یک آنتن ساخته شده که امواج الکترومغناطیسی را به بیرون می‌فرستدو همچنین شامل یک جستجوگر یا کدخوان نیز می‌باشد.آنتن تگ در جهت دریافت این امواج می باشد. یک تگ آر اف آی دی غیر فعال، نیروی لازم را از طریق میدان ایجاد شده توسط قرائتگر، به سمت خود می کشاند و از آن جهت نیرو بخشیدن به مدار های ریزپردازنده استفاده می کند. سپس ریزپردازنده دامنه و یا فرکانس امواجی که تگ به کد خوان انعکاس می‌دهد را تغییر می‌دهد و این کد خوان امواج جدید را به داده‌های دیجیتالی تبدیل می کند.

اجزای نظام آر اف آی دی

 یک نظام آر اف آی دی جامع از ۴ جزء تشکیل می‌شود:

     تگ های آر اف آی دی که به طور الکترونیک با اطلاعات واحدی برنامه‌ریزی شده اند؛

     کد خوان‌ها و حس‌گرهایی جهت بررسی تگ ها؛

     آنتن و

     یک ایستگاه سرور که به وسیله‌ی نرم افزاری به نظام خودکار کتابخانه متصل می‌شود و بارگذاری می‌شود؛ همچنین این امکان وجود دارد تا نرم افزار را در میان قرائتگر و حس‌گرها توزیع کند.

تگ های آر اف آی دی

 ریزتراشه و آنتن به همراه یک پاسخ دهنده خودکار آر اف آی دی، تگ آر اف آی دی نامیده می‌شود. تگ از یک ریزپردازنده قابل برنامه‌ریزی با یک آنتن ساخته شده است. آنتن، تراشه را توانمند می‌کند تا اطلاعات مورد نیاز جهت شناسایی منبع را به کدخوان انتقال دهد. تگ، بخش اصلی نظام آر اف آی دی می باشد؛ تگ می تواند در داخل جلد پشتی کتاب قرار گیرد. هر تگ کاغذی کوچک شامل یک آنتن و یک چیپ ست با ظرفیت حداقل ۶۴ بیت می باشد. سه نوع تگ وجود دارد: تگ های فقط خواندنی،WORN، تگ های خواندنی/نوشتنی.تگ های فقط خواندنی، تگ های هستند که شناسایی آنها در مرحله ساخت کد گذاری می شود و امکان بازنویسی روی آنها وجود ندارد.زمانی که تگ های آر اف آی دی در محدوده ی قابل قبول قرائتگر باشند، امکان خواندن آنها وجود خواهد شد. این موضوع بستگی به بسامد تگ مورد نظر دارد و بسامد یک تک ممکن است که  زیاد و یا فوق العاده باشد.

 نظام‌های آر اف آی دی بسته به عملکردشان در بسامدهای بالاتر گران‌تر هم می باشند. بسامدهای مختلف همچنین ویژگی‌هایی دارند که از آنها برای عملکرد های خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. نظام‌های آراف آی دی با بسامد کم از نیروی کمتری استفاده می کنند و توانایی بهتری برای نفوذ در مواد غیر فلزی دارند. آنها برای پوشش اشیاء با ماهیت بسیار مایع همچنین میوه ها و مایعات، مناسب تر می باشند.امواج با بسامد بالاتر به نوبه خود وسعت بیشتری را عرضه می کنند و می تواند داده‌ها را سریع‌تر انتقال دهد، اما ازانرژی بیشتری استفاده می‌کنند و احتمالا کمتر از منابع عبور می کنند؛ امواج با بسامد های بالاتر برای ارتباطات هوا به هوا و هوا به زمین مفید تر هستند.

 تگ های آر اف آی دی داده‌ها را روی تراشه‌ی باریک رایانه‌ای ذخیره می‌کند. مطمئنا رایج‌ترین و ارزان‌ترین تراشه، تراشه فقط خواندنی خواهد بود؛ که احتمالا تنها شماره سریال را در بردارد. انواع گران‌ترآن‌ها، تراشه‌های«قابل خواندن و نوشتن» می باشند؛ که اجازه می دهند اطلاعات جدید به تگ اضافه شوند و یا حتی  اطلاعات موجود هنگامی که تگ در محدوده یک قرائتگر قرار می گیرد قابل نوشتن شود. تراشه های قابل نوشتن در بعضی از کارکردهای خاص همچون نگهداری پیشینه‌ها برای وسایل نقلیه یا اختراعات مفید خواهد بود، اما آن‌ها گران‌تر از تراشه‌های فقط خواندنی هستند و برای پیگیری موارد ارزان‌تر غیر عملی است.

 یک تگ آر اف آی دی دیگر، داده ها را به کد خوان آر اف آی دی بر می‌گرداند، این دادها سپس به هر روشی که برای آن آماده شده، می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.احتمالا رایج ترین نظام آر اف آی دی به شماره سریال های تگ های فقط خواندنی و دیگر اطلاعات مفید مرتبط در پایگاه های امن مرتبط خواهد شد. آر اف آی دی ممکن است در جهت انجام و ثبت فروش یک کالا به مشتری در محل ورودی،اجازه ورود افراد به ساختمان ، در صورت به همراه داشتن کارت ورودمورد استفاده قرار گیرد.

یک تگ آر اف آی دی وسیله ذخیره سازی و بازیابی داده ها از طریق انتقال امواج رادیویی به تراشه داخل تگ است.تگ آر اف آی دی به بیان ساده تر یک مدار یکپارچه است که شامل حافظه ای برای ذخیره داده ها و یک زیر طبقه جهت پشتیبانی منابع با یک نمونه آنتن می باشد. تراشه به طور خاصی می تواند ۱۰۲۴ بیت( ۱۲۸) بایت  اطلاعات را دریافت کند.در شیوه ی کاری هر کتابخانه خاص، هر کتاب به برچسب های هوشمند مجهز می شود و به کاربران کتابخانه کارت های کتابخانه دارای پرچسب های هوشمند داده می شود.

 تگ ها یا برچسب های هوشمند می توانند جهت ذخیره موارد زیر برنامه ریزی شوند:

     دسترسی منحصر به فرد به تعدادی از اسناد؛

     رده بندی شماری از اسناد؛

     یک کد امنیتی منحصر به فرد جهت نظارت بر مقالات الکترونیک.

 هنگامی که شماره دسترسی برای انجام کارکردهای بخش امانت، رسیدگی به مخزن و عملکردهای دیگر کتابخانه،  به کار می رود؛ شماره رده می تواند برای مرتب سازی اسناد بر اساس شماره رده و سپس تفکیک سازی در صندوق های حوزه های مختلف شلف‌خوانی جایگزین شوند.طبق آنچه پیشتر به آن اشاره شد؛ تگ های آر اف آی دی همچنین می توانند به عنوان ابزارهای ضد سرقت در کتابخانه ها مورد استفاده قرار گیرند.به دلیل چنین کارکردهایی است که آر اف آی دیرا ابزارمحافظت از مقالات الکترونیکی می‌نامند. قالب های جدید آر اف آی دی کارکردهای EASرابه خوبی انجام می دهند؛بدون اینکه به ابزار جداگانه ای نیاز باشد.

منابع تگ شده

 برنامه ریزی کتابخانه در رابطه با انجام مرحله برچسب زنی شان بابد علاوه بر کارکنان معمول خود، داوطلبان را هم مورد توجه قرار دهند. این امر هم باعث کاهش در زمان و هم در هزینه بر چسب زنی می شود. تنها آموزش ناچیزی مورد نیاز است،و معمولا ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، در حالی که با توجه به قرارگیری تگ ها روی CD/DVD ها و نوارهای ویدوئویی، انتخاب کمی وجود دارد؛ برای برچسب زنی کتاب ها انتخاب های بیشتری وجود دارد. انتخاب محل ثابتی برای تگ های کتاب امر مهمی است؛ داخل جلد پشتی محل پیشنهادی است؛ زیرا آنجا سریع ترین محل برای دستیابی افرادی است که درسمت راست، تگ را می چسباند. یک کارگزار محل تگ را نزدیک عطف و تقریبا ۳ اینج آخر آن را پیشنهاد می کند. این امر مانع مداخله های احتمالی از قفسه ها، هنگام سیاهه برداری می شود.

قرائتگرهای آر اف آی دی

گیرنده ها و یا قرائتگر های آر اف آی دی از یک مدل بسامد امواج رادیویی، یک واحد کنترل و یک آنتن جهت بررسی تگ های الکترونیک از طریق ارتباطات امواج رادیویی، تشکیل شده است. یک سیستم شامل چندین نوع مختلف ازقرائتگر ها می باشد؛ که به آنها هنگام قرار گرفتن در خروجی های ساختمان سنسور هم به آنها می گویند.این ابزارهای RF(امواج رادیویی) برای قرائتگر و همچنین جهت خواندن تگ ها برای بدست آوردن اطلاعات ذخیره شده روی آنها طراحی شده اند. قرائتگر نیروی های را در جهت ایجاد میدانی از امواج رادیویی مخابره می کند. هنگامی که تگی از میان این میدان عبور کند، اطلاعات ذخیره شده روی تراشه موجود در تگ به وسیله قرائتگر رمزگشایی می شوند و به سروری که در واقع با سیستم خودکار کتابخانه ارتباط دارد ارسال می کردد[و این عمل هنگامی رخ می دهد] که سیستم آر اف آی دی به آن متصل باشد.

 در کاربردهای خاص کتابخانه ها، قرائتگر های آراف ای دی می توانند در مکان های استراتژیک مختلف به منظور تقویت کارکردهای مختلفی که تگ های آر اف آی دی می تواند انجام دهند، قرار گیرند. بعضی از مکان های خاص جهت نصب آنها می تواند موارد زیر باشد:

     ایستگاه کاری که به طور ویژه برای کارکنان کتابخانه جهت تسهیل امر مدیریت کتاب ها و دیگر منابع دارای تگ ها یا برچسب های آر اف آی دی طراحی شده اند.

     گیت های امنیتی همراه با سیستم کنترل مخصوص سرقت. هر منبعی که توسط ایستگاه کارکنان بررسی و تائید شود و یا نه از طریق میز برگشت منابع توسط امانت گیرندگان بررسی گردد؛ هنگامی که شخص از این گیت ها عبور می کند مشخص خواهد شد.

     ایستگاه خود سرویس دهی امکان بررسی و تایید کتابها به طور مستقل توسط شخص امانت گیرنده بدون مداخله کارکنان کتابخانه را فراهم می کند. سیستم کنترل سرقت از طریق غیر فعال کردن برچسب های هوشمندکه برای آن کتاب است؛ این توانایی را می دهد تا به صورت آرام از گیت امنیتی عبور داده شود.

     Drop box ، جایی که کتابها در میان شکاف های مناسی توسط خود کاربران به منظور برگشت آن قرار داده می شوند.هنگامی که کتاب ها از طریقbook drop که به طور مناسبی در یک کتابخانه قرار داده شده اند، برگشت داده شود برچسب های هوشمند به طور خودکار خوانده می شوند و در این صورت هم [نام] کاربر ثبت می شود وهم پایگاه کتابخانه به روز می شود.

آنتن

 آنتن، امواج RF را درجهت انتقال سیگنال های که پاسخ دهنده خودکار را فعال می کنند تولید می کند. آنتن، پلی بین تگ و کدخوان است، که فراهم آوری داده ای سیستم و ارتباطات را کنترل می کند.فیلم الکترومغناطیسی تولید شده توسط بک آنتن می تواند به طور مداوم ظاهر شود؛ هنگامی که چندین تگ به طور پیوسته پذیرفته می شوند. آنتن های می توانند با یک  چارچوب جهت دریافت داده های تگ از اشیاء [همراه] اشخاص هنگام عبور از درخروجی تولید کنند.

ایستگاه سرور

 سرور، مرکز بعضی از سیستم های جامع آر اف آی دی می باشد. آن بزرگراه های ارتباطی در میان اجزاء مختلف است، که اطلاعات را از یک یا بیش از یک قرائتگر دریافت می کند و اطلاعات را با پایگاه گردش(امانی) مبادله می کند. نرم افزارهای آن شامل )APIواسطه های برنامه های کاربردی) مورد نیاز جهت ارتباط آن با سیستم خودگار کتابخانه می باشد.

مزایای سیستم آر اف ای دی

 ۱.سرعت فعال سازی و غیر فعال سازی

    استفاده از آر اف ای دی به طور میانگین زمان مورد نیاز برای اجرای عملکردهای امانی را کاهش می دهد. اطلاعات از بر چسب های آر اف آی دی می تواند به نسبت،خیلی سریعتر از بارکدها خوانده شوند و همچنین قادر است چندین آیتم در یک قفسه را، در یک لحظه قرائت کند.

     و دیگری صرفه‌جویی در زمان بدست آمده در جهت گردش کارکنان که نسبتا تعدادشان کممی‌باشد؛ [و این امر محقق نخواهد شد] مگرآنکه برچسب‌های آراف آی دی هم جایگزین رشته های امنیتی EM ویا برچسب‌های RF نظام های قدیمی شناسایی سرقت و هم جایگزین بارکدها در نظام مکانیزه کتابخانه‌ها شوند. به عبارت دیگر، سیستم شامل یک گیرنده ی آر اف آی دی است که ترکیبی از، آر اف ای دی امنیتی و پیگیری تمامی منابع کتابخانه است و یا به بیانی دیگر نظامی پیوندی است؛ که از EM برای امنیت و از آراف آی دی برای پیگیری استفاده می کند؛ اما هر دو  به طور همزمان با یک جزء واحد از تجهیزاتکنترل می شود.این امر می تواند به اندازه ی ۵۰% توان عملیاتی را افزایش دهد. زمان صرف شده برایفعال سازی به نسبت غیرفعال سازی کمتر است؛ زیرا زمان مورد نیاز جهت فعال سازی به طور معمول بسته به فعل و انفعالات اجتماعی با کاربران می تواند ادامه پیدا کند.

     استفاده از آراف آی دی در کتابخانه ها هزینه های کلی را، هم برای کتابداران و هم  کاربران از طریقکاهش مدت زمان صرف شده به منظور فعال سازی/غیرسازی و کنترل سیاهه موجودی کاهش می دهد. علاوه بر این، بر چسب های آر اف آی دی با ایجاد تقریبا ۱۰۰ درصدی در میزان بازبابی، بسیار قابل اطمینان اند و از طرفی قابل ارتقاء برای گسترش ها ی آیندهنیز می باشند.

 ۲.سادگی فرایند فعال سازی/غیرفعال سازی خودکار

 بر خلاف بارکدها در آر اف آی دی نیازمند خط دید مستقیم نیست؛ [از طرفی] ایحاد سازی آن آسان و استفاده از آن نیز راحت است. و برای کاربران استفاده از [شیوه ی] فعال سازی خودکار یک مشخصه پیشرفت[ به حساب می آید]؛ زیرا کاربران نمی توانستند مکان دقیقی از منابع، مطابق با یکالگو تعریف شدهداشته باشند؛ [و با این روش] کاربران قادرند چندین آیتم را به طور همزمان  فعال نمایند؛[ که این عمل خود می تواند:]

     به کارگیری نیروی انسانی در جهت فعال سازی/غیر فعال سازی، مدیریت قفسه ها و مدیریت موجودی کتابخانه را کاهش دهد. استفاده از اتاقک های خود خدمت‌رسانو جعبه هایخودکارتحویل منابع اطلاعاتی، کنش متقابل کاربران و کارمندان کتابخانه را کاهش می‌دهد و این امر موجب آزادی[کارکنان کتابخانه] جهت انجام امور دیگر می شود.

     به شناسایی تعدادی از نظام‌های آراف آی دی دارای واسطه‌های بین حس‌گرهای خروجی و نظام گردش و امانت‌اند، منجر شود. پیشترکاربرانی بودند که منابع را بدون هیچگونه مزاحمتی از کتابخانه خارج می‌کردندو کتابخانه ممکن بود کمترین آگاهی از اینکهچیزی به سرقت رفته،نداشته باشد. اگر کارت عضویت کاربر یک برچسب آر اف آی دی داشته باشد؛ کتابخانه را قادر خواهد ساخت؛ تا کسیکه اقلامی را بدون فعالسازیشان به شکلی صحیح خارج می کند تعیین نماید.

 نظام های مبتنی بر آر اف آی دی  وضعیت گردش را بر روی برچسب آر اف آی دی  کد گذاریمی کنند. این عمل از طریق تخصیص یک بیت به عنوان بیت سرقت انجام می شود وخاموش سازی  آن را در زمان فعال و غیر فعال سازی [برعهده دارد].اگر منبعی به شکلی نامناسب فعال شده باشد؛ پیش از خروج،توسط گیرنده‌ها گرفته می شود و سریع آژیرهشدار به راه می افتد یا به صدا در می آید. انتخاب دیگر،استفاده ازهم بیت سرقت و هم واسط آنلاین براینظام خودکارشده کتابخانهاست-مرحله نخست[ با رسیدن سیگنال]، آژیر هشدار سریع به صدا در می آید و دردومین مرحله شناسایی چیزی که خارج شده است.

 ۳. سرعت بالا در سیاهه برداری

     از مزایای منحصر به فرد نظام‌های آر اف آی دی[ این است که]قادرند تا کتاب های روی قفسه ها را بدون خارج کردن از روی قفسه ها اسکن نمایند. قرائتگرسیاهه بردار قابل حمل، می تواند به سرعت در امتداد قفسه های کتاب حرکت داده شود تا همه ی اطلاعات منحصربه فرد جهت شناسایی را بخواند.

     [منابع] جهت شناسای خوانده شود.استفاده از فناوری بی سیم نه تنها به روز کردن موجودی را امکان پذیر کرده است؛ بلکه شناسای اقلامی که خارج از نظمصحیح اند؛ رافراهم می سازد.

     منجر به تبادلات سریعترمی‌شود بدین مفهوم که اقلام به همان اندازه که در دسترس اند؛ قابل برگشت نیز شوند.

 ۴. کنترل خودکار منابع

     دیگر کاربردهای  فناوری آر اف آی دی، کنترل خودکار منابع است. این عمل شامل سیستم های حامل و طبقه بندی است؛ که می توان منابع کتابخانه را انتقال و از طریق  فهرستی، در داخل صندوق های مجزا یا درون کارت های مجزایی دسته بندی نماید. این عمل به شکل قابل توجه ایی، میانگین زمان مورد نیاز کارکنان، جهت خواندن منابعبرای شلف خوانی مجدد را کاهش می دهد.

     بارکد که ۵ ثانیه در هر قلم منبع در هر مبادله، زمان می گیرد؛با آر اف آی دی که بیشتر از ۳ ثانیه سریعتر، جهت روز آمد سازی سریع پایگاه اطلاعات زمان می برد؛ مقایسه کنید.

 ۵. طول عمر برچسب ها

 تگ های آر اف آی دی به نسبت بارکد ها بسیار بهتر اند؛ چون که جهت بررسی و کنترل، نیازمند تعدادی قرائتگر و ثبت کننده نیستند؛ در حالیکه در بارکد ها مورد نیاز است.ودر آخر اینکه، تگ های آر اف آی دی دوام بیشتری به نسبت بارکد ها دارند؛ زیرا هیج چیزی  با آنها تماس پیدا نمی کند. اغلب فروشندگان آر اف آی دی ادعا می کنند که حداقل از هر ۱۰۰.۰۰۰معاملاتانجام شده، تنها یک تگ ممکن است  نیاز به جایگزینی داشته باشد.

معایب نظام‌های آر اف آی دی

     قیمت زیاد. عیب عمده فناوری آر اف آی دی، قیمت آن است. هنگامی که قرائتگر ها و گیرنده هایاستفاده شده جهت خواندن اطلاعات، قیمتی بین ۱۰۰۰۰۰تا ۱۵۰۰۰۰ RSدارند و سرور قیمتی به اندازه ۵۰۰۰۰۰تا ۶۰۰۰۰۰ RS دارا هستند. ارزش برچسب ها نیز بین ۳۰ تا ۴۵ RS است.

     سهولت در فریفتن و دورزدن فناوری‌ها. امکان از کار انداختن سیستم آر اف آی دی از طریق پوشاندن منابع حفاظت شده در دو یا سه لایه از فلز های معمولی خانگی تا سیگنال های رادیویی را مسدود کند. همچنین امکان از کار انداختن سیستم آر اف آی دی از طریق قرار دادن دو قلم منبع، در مقابل یکدیگروجود دارد؛ با این هدف که یک تگ، تگ دیگر را می پوشاند؛[که این امر] ممکن است سیگنال های خروجی را لغو نماید. این نقص ها، نیازمند آگاهی از فناوری و تنظیم دقیق آن است.

     جابه جایی تگ ها. تگ های آر اف آی دی معمولا در پشت جلد الصاق می شوندو [بدین خاطر ]جهتجابه جایی در معرض دید اند. و این بدین معناست که، وقتی  کاربری بیشتر با نقش این تگ ها آشنا شوند؛ ممکن است تبدیل به یک مشکل شود. در کتابخانه های هند، این یک چالش عمده در نگه داری بی عیب ونقص تگ ها است.

     مشکلات گیرنده ها یا قرائتگرهای خروجی. زمانی که قرائتگرهای کوتاه برد استفاده شده، جهت روند فعال سازی ، غیر فعال سازی و سیاهه برداری پدیدار گشت تا ۱۰۰% تگ ها در یک زمان خوانده شوند؛ کارائی گیرنده های خروجی بیشتر مشکل ساز می شود. آنها می بایست تگ های، با فاصله ی دو برابر از دیگر قرائتگر ها را بخواند. پدید آورندگان [قرائتگر ها] آگاه نیستند که هر کتابخانه ای قبل و بعد از موجودی گرفتن چه کاری انجام می دهند؛ تا هنگامی که آر اف آی دی برای امنتی مورد استفاده قرار می گیرد؛ میزان ضرر و زیان را تعیین نماید.

     تعرض به حریم خصوصی کاربر. نگرانی امنیتی در رابطه باسطح قلم منبع تگ گذاری،از دیگر موانع بازدانده جهت استفاده کتابخانه از برچسب های آر اف آی دی است.تگ ها حاوی اطلاعات ایستایی هستند که می توانند؛ به طور نسبی به وسیله ی قرائتگرهای نامعتبر تگ، به آسانی خوانده شوند. این امراجازه انتشار مخفیانه آنچه که به عنوان”پیگیری” و “هات لیست” توصیف شده را می دهد. پیگری به توانایی،ردیابی کتابهای در حال گردش (یا شخصی که کتاب را در دست دارد)از طریق” مشاهداتچندگانه و به هم وابسته ی، بارکد های کتاب” و یا برچسب های آر اف آی دی اشاره دارد. “هات لیست”به فرایند ساخت یک پایگاه اطلاعات که شامل کتاب ها و ارتباطشانبا شماره های تگ(هات لیست) اشاره دارد و سپس استفاده از یک قرائتگر  غیر مجاز، تا شخصی که اقلامی را در” هات لیست”  به امانت برده تعیین نماید.

     تصادم/تداخل‌های الکترونیکی قرائتگر. تصادم قرائتگر زمانی است که سیگنالی  از یک قرائتگر سد راه سیگنال از قرائتگر دیگرمی‌شود؛ که محل  همپوشانی، تصادم قرائتگر نامیده می شود. یک را جهت دور ساختن این مشکل، استفاده از تکنیکی است که TDMAیا “دسترسی چندگانه بر اساس تقسیم بندی زمانی”نامیده می شود. در اصطلاح ساده، قرائتگرها به منظور خوانده شدن در زمان های متفاوت دستور العمل داده شده اند؛ درحالی که تلاش در جهت خواندن در یک زمان است. و این عمل، تضمین می نماید که آنها نمی توانند سد راه یکدیگر شوند. لیکن این بدین معناست که هر تگ آر اف آی دی در ناحیه ای که[ توسط] دو قرائتگرهم پوشانی دارند؛ دو بار خوانده خواهند شد.

     تصادم/تداخل تگ. از دیگر مشکلات قرائتگر ها، خواندن شدن تعداد زیادی از تراشه ها در یک ناحیه است. تداخل تگ، هنگامی روی می دهد که بیش از یک تراشهسیگنالی را به طور همزمان منعکس کند؛ که این برای قرائتگر گیچ کننده است.

 فروشندگان مختلف، سیستم های متفاوتی برای پاسخ دهی همزمان تگ ها توسط قرائتگر ها ایجاد کرده‌اند.از آنجا که آن‌ها می‌توانند در چند هزارم ثانیه خوانده شوند؛ این امربه ذهن متبادر می‌شود که گویا همه تگ‌ها همزمان خوانده می‌شوند.

     فقدان استاندارد. تگ هایکهتوسط فروشندگان سیستم های آر اف آی دی کتابخانه ها استفاده می شوند؛ حتیبا وجود انطباق آنها با استاندارهای یکسان ناسازگارند؛ زیرا استاندارهای فعلی، تنها سازگاری الکترونیک بین تگ ها و قرائتگرها را جستجو می کنند. الگورمز گذاری اطلاعات و نرم افزار که[عمل]اطلاعات را پردازش می کند؛ از فروشنده ای به فروشنده ای دیگر متفاوت است. بنابراین یک تغییر در سیستم های یک فروشنده ممکن است نیازمند تعویض مجدد تگ ها در همه اقلام یا به تغییر نرم افزار منتهی شود.

آر اف آی دی بهتر است یا بارکد؟

 تفاوت عمده ی که بین این دو وجود دارد؛ این است که بارکدها یک فناوری مبتنی بر خط دید هستند.  اسکنری جهت دیدن و خواندن بارکد دارد، بدین معنی که اشخاصی اسکن کننده؛ ناگزیرند بارکد را در وضعیتی نزدیک به اسکنر قرار دهند تا [اسکنر] بتواند آن را بخواند.[این در حالی است که] تگ های آر اف آی دی نیاز به [فناوری] خط دید نیستند. تگ های آر اف آی دی می توانند؛تا هر اندازه ی که محدوده ی قرائتگر است خوانده شوند. در حالی که بارکد ها ارزان قیمت و موثر برای انجام حتمی کارها هستند؛ این یک احتمال استکه بارکدها و آر اف آی دی سال های بسیاری هم زیستی خواهند داشت. تاکنون آر اف ای دی بسیار گران قیمت و محدود بوده تا بتواند برای بسیاری از کاربردهای تجاری عملی شود. اما اگر بتوان  به اندازه کافی تکهای  ارزان قیمت ساخت؛ آنها می توانند بسیاری از مشکلات مرتبط با بارکد ها را حل نمایند. امواج رادیویی اغلب از مواد غیر فلزی عبور می کنند و[به همین جهت]می توان [آنها را] در بسته‌های،جایگذاری کرد و یا اینکه [در جهت] مقاوم سازی در برابر سرما و گرما و دوام بیشتر آنها را با پلاستیک محافظ، روکش کرد.

 از آنجا که کاربرد آر اف آی دی در کتابخانه هااخیرا  نمود پیدا کرده؛ استاندارهای خیلی کمی مرتبط با آنها وجود دارد. و این خیلی مهم است تا اهمیت و سودمندی این استاندارد ها را بدانیم. در سناریو کنونی، تگ های آر اف آی دی و قرائتگرهای آر اف آی دی اختصاصی شده اند؛ بدین معنی که تگ های مربوط به یک  فروشنده خاص،تنها توسط قرائتگر ی که برای آن فراهم شده می تواند خوانده شود. احتمالا یک بازار به لحاظ ظاهری زمانی می‌تواند به رشد و پیشرفت دست یابد کهبه موجب آن تجهیزات[ساخته شده] توسط کارخانجات مختلف این امکان وجود داشته باشد که به جای هم مورد استفاده قرار گیرند.

 تعدادی از سازمان ها جهت آدرس دهی این انتشارات، از طریق توسعه استاندارد ها جهت کاربرد های خاص پیشرو بوده اند. سازمان جهانی استاندارد (ایزو) جهت پیگیری کالاها،جهت فراهم آوری زنجیره ای از تگ ها بابسامدهای بالا و تگ های با بسامدهای بسیار بالا در حال فعالیت است.سازمان دیگر، )EPCراهنمای برنامه های الکترونیکی)که روند خاص خود را دارد و پیش از این استانداردهای بارکد را ایجاد می کرد. اما موضوع بازدارنده دیگر،انطباق سیستم های آر اف آی دی هزینه بر بوده است. از آن جای که شرکت های بزرگ  ممکن است در جهت تحت پوشش دادن تولیدات کلان کارخانجات، انبارها و مغازه هایشان، نیازمند هزاران قرائتگر باشند؛ که بهای چنین توسعه ای  ممکن است عظیم و سرسام آور باشد.

آر اف آی دی در کتابخانه های هند

 در حالیکه بیش از ۵۰۰۰۰۰ سیستم آر اف آی دی در انبارها و موسسات خرده  فروشی در سراسر دنیا نصب شده اند؛ [با این وجود] سیستم های آر اف آی دی هنوز در کتابخانه ها نسبتا نو هستند. کتابخانه های متعددی با موفقیت آر اف آی دی را[به عنوان] یک راه حل نصب کرده اند. از آنجا که سیستم های امنیتی سنتی، کارایی کمتری نسبت بهبرآورده ساختن نیاز کتابخانه ها به اثبات رسانده اند؛ در حالی که آر اف آی دی در مدیریت منابع کارآمدتر عمل می کند.[در این حالت] یک فرد می تواند به طور حتم بگوید که آر اف آی دی به عنوان یک راه حل، “اینجاست تا بماند”.خدمات مکانیزه و خود خدمتی می تواند به کتابخانه ها در همه ابعاد، جهت رسیدن به کارکرد هایشان کمک نماید. آر اف آی دی در جهت افزایش کارائی و کاهش هزینه، مورد نیاز است. تولیدات شش کارخانه ی سیستم های آر اف آی دی کتابخانه ای در هند که از طریق مجموعه موسسات تجارشی شان قابل دسترس هستند از قبیل: access point، سیستم های ID ، ۳M، فناوری X-ident که از سوی سیستم و نرم افزارهای infotek در هند ارائه می شوند؛ TAG SYS  از سوی techlogic، vernon، lib sysو VILS در هند ارائه می شوند. چندین  شرکت دیگر نیز وجود دارند که کار فراهم آوری محصولاتی که با آر اف آی دی کار می کنند را بر عهده دارند؛ که شامل ایستگاهای شارژ خودگار کاربر و تجهیزات کنترل منابع می باشد.

 فناوری آر اف آی دی در تعداد  کمی از کتابخانه ای هند  مثل NASSDOC(New delhi) ، دانشگاه pune (کتابخانه pune,jayakar)، دانشگاه jammu، موسسه فناوری هند(madras)، موسسه علمی هند(bangalore)، موسسه فناوری هند(kharagpur)، مرکز Indira Gandhi در جهت پژوهش اتمی(IGCAR,kalpakkan). ارائه شده است.

نتیجه گیری

 مزیت قابل توجه در همه انواع سیستم های آر اف ای دی، غیر تماسی بودن و ماهیت نبود خط دید در فناوری  می باشد. تگ ها می توانند از میان انواع استحکامات از قبیل: برف، یخ،مه ، رنگ،اجسام کدر و دیگر موارد و در وضعیت های چالش برانگیز محیطی و دیداری قابل خواندن باشند، جایی که بارکد ها و یا دیگر فناوری های نوری ممکن است بلا استفاده باشند. با وجود چنین شرایط چالش زایی، تگ های آر اف آی دی قادرند با سرعت قابل توجه ای و در اغلب موارد در کمتر از ۱۰۰ میلی ثانیه پاسخ دهند.توانایی خواند/نوشتن سیستم فعال آر اف آی دی [به عنوان] یک  مزیت قابل توجه در کاربردهای فعل و انفعالاتی از قبیل فرایند حل مشکلیا پیگیری جهت حقط و نگه داری است. اگرچه آر اف آی دی یک فناوری گران قیمت (در مقابل آن بارکد) است. با این حال، آر اف آی دی برای طیف وسیعی از مجموعه اطلاعات مکانیزه شده و کاربردهای تشخیصی لازم الاجرا شده است. توسعه در فناوری آر اف آی دی تا ظرفیت های بالاترحافظه، دامنه های وسیع تر، جهت قرائت و آنالیز سریعتر ادامه دارد.

 این بسیار غیر محتمل است که فناوری[آر اف ای دی] سرانجام جایگزین بارکد شود؛ حتی با کاهش بدیهی در  منابع اولیه ترویج داده شده با شاخص های اقتصادی؛ مدار یکپارچه شده در تگRFهرگز به اندازه بارکدها ارزشمند نخواهد شد.برهر حال،آر اف آی دی رشد را ادامه خواهد داد؛ تا نائل  شدن به جایگاهی مناسب، حای که بارکد یا دیکر فناوری های نوری موثر نیستند.اگر تعدادی استاندارد یکدست ایجاد شود؛ به وسیله آن تجهیزات آر اف آی دی از کارخانجات مختلف می توانند به جای هم استفاده شوند؛و بازار به شکلی تعریفی رشد خواهد کرد.

6 Comments on “کاربرد آر.اف.آی.دی در کتابخانه‌ها”

  1. با سلام من دانشجوی آی تی هستم پروژه من در این ترم همسان مقاله شماست میخوام کمکی در این خصوص کنیدوتشکر

  2. سلام!
    بین سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ مسئول کتابخانه عمومی چمران تهران بودم. با پیمانکاری شرکت یاس ارغوانی پروژه اجرای آر اف آی دی در حال اجرا بود که با بسیاری از کارشکنی های نهاد و کتابخانه های استان تهران، پیمانکار پروژه به دردسر های عدیده ای گرفتار شد اعم از مالی و نیز سردرگمی و بلاتکلیفی!
    حتی کار تا مرحله صدور کارت آزمایشی برای برخی از اعضا علیرغم کارشکنی های نهاد که جالب است کارفرمای کار هم بود، پیش رفت. ولی به دلایل بی بنیاد که چیزی جز عدم کفایت مدیران استان و نهاد کتابخانه ها نبود کار متوقف و پیمانکار که بیشتر دنبال اتمام کار نه برای دریافت پول قرارداد بلکه می خواست با پیاده کردن طرح و رفع نواقص کارنامه قابل قبولی در اجرای پروژه داشته باشد که نهادی ها در این باره هم نتوانستند مدیریت درستی را نشان دهند.
    به هر حال این سیستم هنوز در کتابخانه های عمومی علیرغم توانایی های متخصصین در چرخه ی بده بستان های مدیریتی نهاد بلاتکلیف است!

  3. با سلام و خسته نباشید
    من یک مقاله در مورد ار اف ای دی نوشتم و از این مقاله هم استفاده کردم میخواستم برای ذکر منبع این مقاله رو یکی از منبع هام قرار بدم میخواستم ببینم نویسنده های اصلی این مقاله کی هستن و همچنین عنوان لاتین این مقاله … لطفا بهم کمک کنید خیلی مهمه واسم ، خودم هر چی گشتم و تحقیق کردم پیدا نکردم لطفا کمک کنید .. ممنون ازتون

  4. با عرض سلام مجدد
    ازتون خواسته بودم اگه میشه نویسنده اصلی این مقاله به همراه متن لاتینشو برام بفرستید اما مثل اینکه نادیده گرفتید.
    ازتون خواهش دارم اگه میشه بهم کمک کنید خیلی مهمه واسم
    با تشکر

    1. سلام دوست عزیز

      متاسفانه اگر کسی کامنتی بگذارد مطلع نمی شویم
      منم خیلی اتفاقی مجددا به این پیج سر زدم
      از شما پوزش می طلبم
      این کوتاهی از هر جانب بوده شما ببخشید
      کاش این امکان از طرف عطف ممکن می شد که در صورت گذاشتن کامنتی به مطلب ارسالی برای نویسنده ارسال می شد در واقع اطلاع رسانی می شد
      فکر می کنم دیگه به دردتون نخوره
      من عذر می خوام مجددا
      موفق باشید

      1. سلام من اطلاعات بیشتری در مورد این فناوری میخوام میتونید کمکم کنید؟؟؟ ایمیل بنده هست :meysam_hajibigloo@yahoo.com
        ممنون میشم از لطفتون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *