من و آقای فانی لازم دیدیم کتابشناسی ایران شناسی و اسلام شناسی تدوین شود

می خواستم یک نوع اطلاع رسانی از مجموعه غنی کتابخانه ملی باشد برای اینکه افراد نمی دانستند ما در کتابخانه چه داریم ؛ اما اکنون ما می توانیم به اقصی نقاط دنیا و به تمام ایرانشناسان و اسلام شناسان که در داخل و خارج کشور هستند، طرح را ارسال کنیم و به ایشان بگوییم که این کتاب ها در کتابخانه ملی موجود است و می توانند از آن استفاده کنند.

نمی توانم بگویم که این ایده از من بود ولی در واقع من و آقای فانی لازم دیدیم یک چنین کاری باید صورت گیرد.

– آیا صرفا کتاب ها در مورد ایران و اسلام است وطبق چه روند و خط مشی خاصی کار انجام شد؟

 خط مشی ما این بود که برای اولین بار کتابشناسی ایران شناسی و اسلام شناسی را در ایران تهیه کنیم. این کار در وحله اول یک کار پژوهشی است و یک فهرست ساده نیست. ما می خواستیم کتابشناسی ایرانشناسی و اسلام شناسی را به ترتیبی منتشر کنیم که تمام فارسی زبانان که در هر جای کشور زندگی می کنند اعم از آنهایی که زبان­های لاتین می دانند یا نمی دانند بتوانند از آن به راحتی استفاده کنند.

 منظورم این است که ما می خواستیم  به شخصی که فقط زبان روسی می داند، بگوییم که علاوه بر کتاب های روسی شما در این موضوع خاص، به زبان های دیگر هم کتاب داریم حالا ممکن بود که آن فرد روس، زبان دیگری بداند یا نداند و لی به هر صورت ما می توانستیم بوسیله فهرست نویسی به راحتی به او این اطلاعات را بدهیم. به همین دلیل یک طرح واحد برایش در نظر گرفتیم. و این طور نبود که برای انگلیسی یک طرح بگذاریم ، برای فرانسه یک طرح دیگر. در ضمن نمی خواستیم مثل کاری که کنگره انجام می دهد همه را به زبان انگلیسی انجام دهیم و فکرکردیم که اگر کتابخانه کنگره همه رابه زبان انگلیسی کرده به خاطر کارمندان و یا مراجعین کتابخانه خودش است. چون آنها به زبان انگلیسی مسلط هستند و به راحتی می توانند از این مجموعه استفاده کنند به همین دلیل ما هم فکر کردیم برای این که همه هموطنان بتوانند به راحتی از این مجموعه ها استفاده کنند باید این کار را به زبان فارسی انجام دهیم و  به همین خاطر مجبور شدیم کارهای تحقیقی انجام دهیم تا به نحو احسن بتوانیم آن را انجام دهیم. برای این کار ما مجبور بودیم که قوانین و قواعدی برای آوانویسی حروف چهار زبان بوجود آوریم. البته این کار بسیار پر دردسر و پر مشغله بود که بالاخره توسط همکاران ارجمندی که در این زمینه کار کرده بودند و هر کدامشان در یکی از زبان ها تخصص داشتند، انجام شد.

– دقیقا چه سالی این کار شروع شد ؟

دقیقا خاطرم نیست ولی فکر می کنم سال ۷۹ شروع کردیم و بعد هم چهار سالی طول کشید تا تمام شد بعد از آن هم چند سالی طول کشید تا منتشر شد یعنی در چاپخانه یک مدت زیادی ماند.

– موانعی که  بر سر راهتان وجود داشت چه بود؟

 یک سری موانع برای انتشار همیشه وجود دارد. گاهی  کاغذنیست؛  گاهی پول نیست؛  گاهی هم مسئول نیست؛ و چیزهای مختلف

– پس می توانست زودتر از این ها تمام شود؟

 تمام شدنش می توانست زودتر تمام شود و زودتر هم تمام شد و مشکل اساسی این بود که زودتر چاپ نشد

– کتابشناسی تا چه سالی را در بر می گیرد؟

در مقدمه آن نوشته ایم. کتابشناسی تا سال ۱۳۸۱ را در بر می گیرد.

– برای تداوم این کار چه برنامه ای دارید؟

ما پیشنهادهایی داده ایم که بایستی کتابخانه بپذیرد تا ادامه کار را انجام دهیم وگر نه بدون حمایت نمی توان کار را ادامه داد. پیشنهادهایی هم برای امور دیگری مثل فهرستگان اسلام شناسی و  ایران شناسی و فهرستنویسی آنها به سبکی که انجام داده ایم، ارائه کرده ایم.

– آیا خاطره ای درباره کار پر زحمتی که انجام داده اید، دارید؟

جالبترین خاطره برای من این است که در ابتدا وقتی طرح را به کتابخانه ملی دادیم، چون پول نداشتند قبول نکردند . ولی به محض اینکه نزد آقای حسن حبیبی بردیم، آنقدر نوع کار برایشان جالب بود که گفتند که من تقبل می کنم  هرگونه مشکلی را بر طرف کنم و این کار را حتما شما انجام دهید.

متشکرم که در این گفتگوی کوتاه شرکت کردید.