نتیجه سومین نظرسنجی عطف تحت عنوان گروه بحث کتابداری و راهی که باید برویم برایم جالب بود. می شود تحلیل روان شناختی و حقوقی کرد روی این نتیجه. از مجموع ۲۰۴ رأی مأخوذه ! ۸۹ رأی (۴۴ درصد) به گزینه نخست – راهی که گروه بحث می رود درست است و اندکی تنش از مقتضیات فضای باز است که باید صبورانه تحمل کرد – اختصاص یافته است. این گزاره به خودیِ خود خیلی پیشرو است؛ خیلی وانگارد[۱] است؛ خیلی امروزی است؛ خیلی آزادی خواهانه و مردم سالارانه است ! اما همه این خیلی ها به باور من تناسب کمی با جامعه امروز ایران دارد. جهت اطلاعتان عرض می کنم که بنده گزینه سوم یعنی ساختار معین و اعلام شده برای نقد و اعتراض را برگزیدم و از جمله کسانی بودم که فایل ارسالی دکتر فتاحی به گروه بحث – پیش نویس آیین نامه گروه بحث – را خوانده و نظر دادند. بله، من این نتیجه را با هوای خاکی و دودی امروزمان سازگار نمی بینم؛ زیرا After the Fact است. After the Fact می دانید یعنی چه؟ یعنی اعلام نظر یا اقدام برای حل مشکل پس از طرح پرسش یا وقوع حادثه؛ که الزاماً همراه با اندیشیدن خواهد بود. نمونه سنتی و ایرانی اش همان بند زدن چینی شکسته شده است. After the Fact البته ریشه لاتینی دارد؛ Ex Post Facto (1). After the Fact از لحاظ زبانشناختی اصطلاحی است که در درجه اول دیگر دیر شدن (۲) را به ذهن متبادر می کند. بار حقوقی اش بر وجه زبانشناختی اش می چربد اما (۳). After the Fact را معمولاً پس از وقوع یک جرم به کار می برند؛ برای موازین و مقرّراتی که وضع می شوند تا دیگر کسی مرتکب همان جرم نشود. نمونه داخلی اش وضع قانون مبارزه با جرایم رایانه ای است مدت مدیدی پس از وقوع نخستین جرم رایانه ای. از ۱۵۰۰ میلادی به بعد واژه Fact را در حوزه حقوق به جای جرم[۲] استعمال کرده اند؛ و از ۱۷۶۹ میلادی این استعمال در نظام حقوقی بریتانیا رسمیت یافته است (۴). به هر حال، آنچه مسلم است دیر بودن هر گونه اظهار نظری از سوی اعضای گروه بحث درباره جرایمی است که در آن رخ داده. در این مورد بخصوص، تنها کارکرد روانشناختی After the Fact رسیدن به نوعی حس آرامش کاذب است میان افرادی که – به ظن قریب به یقین پس از اندیشیدن – مشیء دموکراتیکی را برگزیده اند که مو لای درزش نرود. از این گروه باید پرسید اگر نام شما وسط آن دعوا بر سر زبان ها می افتاد باز هم حاضر به سکوت و در پیش گرفتن همین مشیء بودید؟ از لحاظ حقوقی نیز تنها نتیجه After the Fact همان پیش نویسی است که به گروه فرستاده شد. باید منتظر ماند و دید آیا اِعمال (محتمل) چنین آیین نامه ای می تواند کیفیت مکاتبات گروه را بهبود بخشد یا خیر؛ آن هم در حالی که ضمانت اجرایی ندارد؟
Related Posts
