مجموعه کتابخانه های عمومی شهر داگلاس که در کلورادوی مرکزی قرار دارد به شهروندان این شهر خدمت رسانی می کند. کتابخانه های شهر داگلاس هم فهرستنویسی بنیادی[۱] و هم فهرستنویسی غیربنیادی[۲] را انجام می دهد . بخش فهرستنویسی این کتابخانه شامل یک فهرستنویس ارشد و چهار کتابدار فهرستنویس است که معمولا به کار فهرستنویسی غیربنیادی می پردازند. دو نفر از این کتابدارها در فهرستنویسی با استفاده از آر.دی.ای.[۳] که سالانه توسط اُ.سی.اِل.سی. برگزار می شود شرکت کردند. کتابخانه داگلاس از آر.دی.ای. برای فهرستنویسی بنیادی کتابها و دیگر شکلهای[۴] انتخاب شده منابع موجود این کتابخانه بهره می برد. نانسی کال[۵]، فهرستنویس ارشد مجموعه های خاص این کتابخانه در گفتگویی به پرسشهای زیر پاسخ داده است:
پرسش ۱: آیا کتابخانه شما فهرستنویسی را با استفاده از آر.دی.ای. پس از پایان اجرای آزمایشی آن ادامه داد؟ در صورت پاسخ مثبت، چه مسایلی خاص ساختار و فرهنگ موسسه شما در قبال تصمیم استفاده از آر.دی.ای. به وجود آمد؟ چه جنبه های کارکردی از فهرستنویسی با آر.دی.ای. در برابر فهرستنویسی ویرایش دوم قواعد انگلوامریکن[۶] متوجه تصمیم شما شد؟
پاسخ: بله، ما در حال حاضر از آر.دی.ای. برای فهرستنویسی بنیادی کتابها و منابع مجموعه های خاص استفاده می کنیم (بیشتر مواد دیداری-شنیداری ما برون سپاری شده اند). اما در مورد فهرستنویسی غیربنیادی کتابها و مواد دیگر از انگلوامریکن استفاده می کنیم که روزآمدسازی در مورد آنها برای استفاده از قو.اعد آر.دی.ای. را فعلا در دستور کار قرار ندادیم.
بازخورد ما از کارمندان بخش مرجع و مراجعان آنها برای رکوردهای ایجاد شده در اجرای آزمایشی آر.دی.ای. مثبت بود. بنابراین دلیلی برای عدم ادامه فهرستنویسی بنیادی با استفاده از آر.دی.ای. برای حداقل شکلهای معمول که فهرستنویسی می کنیم وجود نداشت. کتابخانه ما به عنوان یک کل، فلسفه و فرهنگی برای پیشرو بودن در تاثیرگذاری بر کتابخانه های امروزی را دارد و تجربه ما با آر.دی.ای. راهی بود که توسعه خدمات کتابشناختی مان را به هدف نزدیکتر می کرد.
با آنکه ویژگیهای مختلف آر.دی.ای. هنوز توسط جامعه کتابداری مورد بحث است، اما ما دلیلی برای عدم ادامه کار با آر.دی.ای. در فهرستنویسی بنیادی نمی دیدیم . ما از تغییراتی مانند عدم استفاده از اختصارات که با استفاده از آر.دی.ای. انجام می شود، استقبال می کنیم اما بیشترین تغییرات مربوط به استفاده از مفاهیم جدید اف.آر.بی.آر. و معنای روابط بین موجودیتهای آن است که تغییرات را ایجاد کرده است.
اجرای آر.دی.ای. یکی از تغییراتی است که کتابخانه ها ملزم به اجرای آن در سال های آتی خواهند بود و نتایجی همانند توصیف و بازیابی دقیق تر منابع و در نتبجه سومندی اقتصادی آن در آینده مشخص خواهد شد.
پرسش ۲: همانگونه که می دانید هر تغییر معنایی به دنبال خود مزایا و معایب و نظرات مخالفان و موافقان را به دنبال خواهد داشت. از بُعد هزینه سودمندی اقتصادی تصمیم کتابخانه تان برای ادامه یا قطع فهرستنویسی به کمک آر.دی.ای. چیست؟
پاسخ: تشریح و تبیین تغییرات قواعد فهرستنویسی از دیدگاه تجاری/اقتصادی بسیار دشوار است. یقینا” هر تغییری هزینه های خاص خود را می طلبد و در مورد آر.دی.ای. باید گفت نمیتوان هم اکنون سودمندیهایی همانند بُعد اقتصادی اش را نشان داد. محیط مارک امروزی و سیستمهای یکپارچه کتابخانه ای حاضر و سایر امکانات بازیابی منابع اجازه درک شایستگیهای واقعی آر.دی.ای. را در حال حاضر به ما نمی دهد. اجرای آر.دی.ای. یکی از تغییراتی است که کتابخانه ها ملزم به اجرای آن در سال های آتی خواهند بود و نتایجی همانند توصیف و بازیابی دقیق تر منابع و در نتبجه سومندی اقتصادی آن در آینده مشخص خواهد شد.
پرسش ۳: همانگونه که در سئوالات قبلی اشاره شد هر تغییری مخالفت ها و مقاومت هایی را به طور طبیعی به دنبال دارد. آیا همکاران شما در مرحله اجرای آزمایشی آر.دی.ای. در کتابخانه تان استقبال کردند ویا مقاومت؟ آیا مخالفت وجه غالب بود؟ اگر آری چگونه با آن مواجه شدید و بازخورد گرفتید؟
پاسخ: خوشبختانه بازخورد منفی در رابطه با آر.دی.ای. و اجرای آن در کتابخانه ما وجود نداشت. ما باید به صورت فشرده در مدت زمانی که برای اجرای آزمایشی آر دی ای در نظر گرفته شده بود مشارکت می کردیم و چون کار ما در تابستان و پاییز ۲۰۱۰ سنگین بود، باید تعداد فهرستنویسهایی را که برای همکاری در این اجرا در نظر گرفته بودیم را از ۴نفر به ۲نفر کاهش می دادیم تا به کارهای عادی و روزانه آن دو نفر دیگر برسند. ۲ فهرستنویس مورد نظر در اجرای آر.دی.ای. شرکت کردند. ما هر هفته جلسات ثابتی را با هم داشتیم و پیشینه های ایجاد شده را بررسی کرده و برای وظایف آینده که در این اجرا مورد نیاز بود برنامه ریزی و در مورد سوالاتی که ممکن بود داشته باشیم بحث می کردیم.
برای بررسی پیشینه های آر.دی.ای بجز پیشینه ها و قواعد آر.دی.ای، از تجارب کارمندان بخش مرجع و نیازها و درخواست های مراجعان هم کمک گرفته شد. لازم به ذکر است کارمندان مربوط به فهرستنویسی غیربنیادی شامل آجرای آزمایشی آر دی ای نمی شدند. به طور کلی این اجرا یک تجربه مثبت بود.
پرسش ۴: آیا هم اکنون این حس در شما تقویت و القا شده که به اندازه کافی با الگوی اف.آر.بی.آر.[۷] برای حرکت به سمت دستورالعملهای آر.دی.ای. آشنا شده اید؟ و آیا شما به نقطه واضحی با ساختار آر.دی.ای. توسط این اجرای آزمایشی دست یافته اید؟ یا اینکه خیر؟ و شما نیاز مند این هستید که یک اجرای طولانی تر آر دی ای در کتابخانه می تواند شما را با مسایل مربوط به کمبود و خلاء های آشنایی با مفاهیم اف.آر.بی.آر. هموارتر سازد؟
پاسخ: در بدو شروع اجرای آر دی ای در کتابخانه، الگوی اف.آر.بی.آر. برای ما گنگ و مبهم بود اما احساس حرکت به سمت اجرای دستورالعملهای آر.دی.ای. ما را خرسند می ساخت که علی رغم مشکلات درک الگوی اف آر بی آر به کار خود ادامه دهیم. در حین ایجاد پیشینه های این اجرا بعضا” ما مجبور به رجوع به این الگوی اف آر بی آر بودیم و برای دستورالعملهای آر.دی.ای. مشورت می کردیم. بدین ترتیب با الگوی اف آر بی آر کم کم آشنا شدیم. مفاهیم اف.آر.بی.آر. از استحکام و چارچوب خوبی برخوردار بود ،به طوریکه برای پیشینه هایی که ایجاد می کردیم به آن احتیاج داشتیم.
در آن زمان، ما فکر نمی کردیم داشتن اجرای طولانی تر برای درک کامل اف.آر.بی.آر. لازم باشد، اگرچه ادامه فهرستنویسی توسط آر.دی.ای. بعد از اجرا، نیاز به این مساله را تقویت کرد.
پرسش ۵: آیا شکلهای کتابشناختی خاصی وجود دارد که برای فهرستنویسی بوسیله آر.دی.ای. سخت تر یا راحت تر باشند؟ لطفا تجارب خود را در موارد خاص در آر.دی.ای. اگر وجود دارد بیان کنید و توصیه های پایانی
پاسخ: اول از همه توصیه می کنم که به صورت محلی برای تبدیل پیشینه های آر.دی.ای. به ویرایش دوم انگلوامریکن زمان نگذاشته و تلاش نکنید.
توصیه دیگر این است که کتابخانه ها باید زمانی را برای آشنایی و اجرای آری دی در کتابخانه خود منظور نمایند چرا که اجرای آر.دی.ای. توسط کتابخانه های ملی در سال ۲۰۱۳ قطعی است. استفاده از آر.دی.ای. برای انجام فهرستنویسی بنیادی به ما اجازه می دهد که تخصص خود در حوزه آر.دی.ای. را در ارجرای آن ارتقاء بخشیده و برای کسب مهارتهای بیشتر ادامه دهیم، اگرچه ما در این زمان برای اجرای کامل آر.دی.ای. قبل از کتابخانه های ملی برنامه ریزی نکرده ایم. به این ترتیب ما ارائه آموزش به فهرستنویسان غیربنیادی را دنبال نمی کنیم. ما پیشینه هایی را که با استفاده از آر.دی.ای. به فهرست خود اضافه می کنیم، بررسی می نماییم، البته تعداد این پیشینه ها زیاد نیست.
بنابراین فهرستنویسان غیربنیادی در کتابخانه ما با بسیاری از این پیشینه ها مواجه نمی شوند. ما بسیاری از این پیشینه ها را برای اُ.سی.اِل.سی. ایجاد کرده ایم. بنابراین در این زمان اعتقاد داریم که اینجا ارزش کمی در آموزش فهرستنویسان غیربنیادی و انتظار از آنها برای استفاده از جزییات آر.دی.ای. برای پیشینه های غیربنیادی وجود دارد.
مواد آموزشی توسط کتابخانه کنگره ارائه و برای آموزش کارکنانی استفاده شده است که در آزمون ژوئن ۲۰۱۰ شرکت کرده اند. این مواد آموزشی بسیار مفیده بوده اند. ما در اکتبر ۲۰۱۰ برای اجرای آزمایشی آر دی ای به یادگیری آن پرداختیم. در طول اجرا، ما هیچ آموزش رسمی را در آر.دی.ای. تولکیت انجام ندادیم، بلکه فقط استفاده از آن را در طول زمان آموزش به این صورت گذراندیم که با فهرستنویسی پیشینه های ساده تجارب خود را ارتقاء می دادیم. پس از اجرا نیز به صورت محدود شروع به آموزش فهرستنویسان دیگر برای استفاده از آر.دی.ای. به منظور فهرستنویسی بنیادی کردیم.
ما هیچ آموزش رسمی دیگری برای فهرستنویسان نداریم اما کار با آنها به صورت فردی بازخوردی از پیشینه هایی که آنها با استفاده از آر.دی.ای. ایجاد کرده بودند را به دنبال داشت و از آنها انتظار می رود با تولکیت به عنوان قسمتی از فرایند فهرستنویسی مشورت کنند.
متن اصلی: http://www.rdatoolkit.org/blog/312
[۱] Original Cataloging
[۲] Copy Cataloging
[۳] Resource Description and Access(RDA)
[۴] Formats
[۵] Nancy Kall
[۶] Anglo-American Cataloging Rules(second edition)AACRII
[۷] Functional Requirements for Bibliographic Records(FRBR)
