کتابخانه های عمومی ایالت جورجیای ایالات متحده آمریکا انواع منابع غیرکتابی را به مراجعان امانت می دهند. این منابع شامل منابع دیداری و شنیداری و همچنین کتاب الکترونیک می شود.
فیلم های سینمایی و کارتون در قالبهای نوار ویدیوی VHS، CD، DVD عمده منابع دیداری و شنیداری را تشکیل می دهند. گرچه حتی دوران CD هم تقریبا به سر رسیده است، نوارهای ویدیوییVHS هنوز طرفداران خاص و البته اندک خود را دارد. به طور کلی مردم ایالات و مناطق کمترتوسعه یافته آن کشور در عین امکان برخورداری از آخرین فناوری ها، از استفاده از فناوری های به زعم ما قدیمی و از مد افتاده ابایی ندارند. اگر یک فناوری هنوز کارایی داشته باشد و پاسخگوی نیازشان باشد، به بهره برداری از آن ادامه می دهند. به عنوان مثال، در بخشی از اداره کار ایالت جورجیا، که یکی از ایالات نسبتا محروم محسوب می شود، هنوز از نرم افزار تحت DOS برای پاسخگویی به مراجعان استفاده می شود!
کتابهای الکترونیک به دو گروه کتابهای صوتی (eAudiobook) و متنی (eBook) تقسیم می شوند. هر دو آنها را می توان به طور حضوری یا از طریق وبسایت کتابخانه به امانت گرفت.
در امانت حضوری، کتاب الکترونیک صوتی در وسیله ای که شبیه MP3 Player است، و کتاب الکترونیک متنی در کتابخوان های رایج در بازار به کاربران امانت داده می شود. این کتابها قفل نرم افزاری دارند که هنگام به امانت گرفتن آن را برای استفاده کاربر باز می کنند. بدیهی است که به منظور رعایت بهداشت، گوشی لازم برای شنیدن کتاب الکترونیک صوتی امانت داده نمی شود و کاربر در صورت تمایل می تواند آن را از کتابخانه خریداری کند.
البته کتاب الکترونیک صوتی (eAudiobook) را نباید با کتاب گویا (Talking Book) اشتباه گرفت. کتاب گویا در قالب نوارهای کاست یا کارتریج همراه با کارتریج خوان و حتی CD به نابینایان و معلولان امانت داده می شود. این کاربران باید از قبل فرم درخواست برخورداری از خدمات کتابهای گویا را پرکنند. نمونه ای از این فرم را در اینجا می توانید ببینید.
درامانت غیرحضوری از طریق وبسایت کتابخانه، ابتدا لازم است که کاربر به طور حضوری از کتابخانه شماره رمز (PIN) دریافت کند تا با آن و شماره عضویت خود بتواند وارد حساب کاربری خود در وبسایت کتابخانه بشود. کاربر می تواند کتاب مورد نظر را جستجو، انتخاب و سپس دانلود کند. هنگام شروع دانلود، تاریخ سر رسید امانت کتاب تعیین و به فایل کتاب افزوده می شود. پس از اتمام مهلت امانت آن کتاب، فایل به طور خودکار غیرفعال و غیر قابل استفاده می شود و کاربر چاره ای جز حذف آن ندارد.
در این صفحه می توانید اطلاعات بیشتری درباره نحوه به امانت گرفتن کتابهای الکترونیک بگیرید.
گزارش جالبی بود. اما چرا این کتابها امانت داده می شوند؟ مگر نمی شود فایل آن در اختیار کاربر قرار بگیرد؟ آیا به دلیل کپی رایت است؟
دوم اینکه، اگر ممکن است تفاوت کتابهای الکترونیک صوتی با کتابهای گویا را بیشتر توضیح دهید.
این نکته که زمان دسترسی به فایل محدود است و بعد از زمان مشخص، غیر قابل استفاده میشود؛ واقعا جالب است. آیا اطلاع دارید فرمت این فایل ها چیست؟
جناب آقای زین العابدینی،
سوال اول شما در مدتی که در آنجا بودم به ذهنم نرسید و بالطبع نپرسیدم. اما خودم تصور می کنم که همان طور که شما اشاره فرمودید، فایل را به خاطر کپی رایت به طور دائم به کاربران نمی دهند.
درباره سوال دوم شما: کتابهای گویا در محمل های فیزیکی مثل کاست، کارتریج یا حتی سی دی امانت داده می شوند. کاربر برای امانت گرفتن این منابع باید به ساختمان کتابخانه مراجعه کند. اما کتابهای الکترونیک صوتی به صورت فایل های کامپیوتری هستند و کاربر برای امانت گرفتن آنها کافی است به وبسایت کتابخانه رجوع کند. امانت گرفتن کتابهای الکترونیک متنی نیز همانند کتابهای الکترونیک صوتی است.
سرکار خانم آبیار،
فایل کتابهای الکترونیک صوتی به فرمت WMA “محافظت شده”( secure or protected WMA) ارائه می شد، اما اخیرا فرمت MP3 را هم به آن افزوده اند. کتابخانه حتی لیستی از انواع وسایل همخوان با این فایلها را ارائه کرده است.
نکته جالب توجه این است که کتابخانه حتی وبسایتی را معرفی کرده است که با کمک آن می توان کتابهای متنی و صوتی الکترونیک را به راحتی در هر مرورگر اینترنت (چه در کامپیوترهای روی میزی و لپتاپ و چه در گوشی های هوشمند) اجرا و استفاده کرد. http://readinfo.overdrive.com