اینجانب در گذشته به شغل کتابداری مشغول بودم و همیشه سعی میکنم از اخبار کتابخانه ها و مشکلات و مباحث مربوط به آن اطلاع یابم , مجله عطف را در این راستا بسیار مِِِی پسندم . همه ما میدانیم هر کشوری بسته به موقعیت جغرافیایی , سطح اقتصادی و منابعی که در هر کشوری متفاوت بوده و هزینه هارا از آن طرق بسیار متفاوت مِی پردازد, اهداف و جهتگیری ها و تصمیمیات و مدیریتها را تعیین میکند . کشور ما نیز از این امر مستثنی نبوده و باید برای پیشبرد اهداف توسعه گرایانه, منابع و امکانات و کمبود ها را در نظر گرفته با مدیریتی قوی به بهترین نتایج ممکن برسد. بحث من در رابطه با توسعه کمی و کیفی همه کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی کشور است. در این راستا کتابخانه های آموزشگاهی و مدارس در درجه اول و کتابخانه های عمومی در درجه بعدی از لحاظ اولویت و اهمیت قرار میگیرد . حال باید دید برای نیل به این اهداف چه کارهایی انجام شده است ؟ و چه کارهایی باید انجام شود . به نظر من کارهایی که شده با توجه به نیاز جامعه در مقابل آنچه که باید بشود بسیار کم است . این موضوع شباهت زیادی با کوه یخ دارد . کوه یخی که بخش کوچکی از آن در بیرون آب دریاست و با چشم سر دیده میشود و این همان بخش کارهای شده است و بخش دیگر قسمت پنهان شده در زیر آب است که از دیده ها پنهان است و چه بسا که خطر آفرین باشد و قدرتی عظیم در تخریب داشته باشد و این بخش دوم کارهایی است که منتظر انجام است بخصوص در رابطه با کتابخانه های مدارس و مراکز آموزشگاهی که نقش ویژه ای در کتابخوان شدن افراد جامعه در سنین بعدی خواهد داشت .
و سپس کتابخانه های عمومی که نیاز به آن برای همه محرز است .شاهد این مدعا میتواند ِیک آمارگیری ساده از میزان مطالعه افراد جامعه ایرانی باشد و صد البته که همه از آن اطلاع کافی داشته , مباحث علمی زیادی پیرامون علل و عوامل آن مطرح شده است . دوستان به نظر من اولین و مهمترین عاملی که می تواند به امور کتابخانه های کشور سر و سامانی منطقی و موثر بدهد مساله اقتصادی و به عبارت عامیانه آن موضوع پول است. خودتان قضاوت کنید در این دنیایی که ما زندگی می کنیم تا وقتی مو ضوع هزینه حل نشود حتی یک کار ساده از پیش نمی رود تا چه رسد به یک کار فرهنگی موثر کشوری در سطح کشور بزرگی مثل ایران.
یکی از راهکارهایی که می شود برای تامین هزینه این امور در نظر گرفت کمک گرفتن از موسسه بزرگی همچون آستان قدس رضوی در استان خراسان رضوی است که البته امکانات خوبی دارد.لازم به ذکر است که این سازمان کارهای زیادی در رابطه با کارهای فرهنگی از جمله کتابخانه سازی و تالیف وچاپ و نشر انجام میدهد که خود شایسته تحسین می باشد.ولی باید بگویم که باید توقع مان را از این سازمان بالا برده و برای ارتقای فرهنگی کشور که کتابخانه ها در آن حرف اول را می زنند ان را جزء جدایی ناپذیر برای رسیدن به این اهداف ملی بدانیم.با توجه به اثرات بلند مدت و ماندگار این کارها برای بهتر شدن کیفیت زندگی مردم در ابعاد گسترده و متعدد فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی بایستی به این موضوع از دید گاههای گوناگون پرداخت و اهمیت آن را از نظر دور نداشت. اگر این مطلب را قبول داشته باشیم که عادت به مطالعه و در دسترس بودن مواد و منابع اطلاعاتی برای همه مردم چه تاثیر شگفت انگیزی در بهبود همه جوانب زندگی معنوی و مادی همه اقشار جامعه خواهد داشت , این را هم میپذیریم که باید به این موضوع از ارتفاع بالاتری نگاه کرد که همه زوایای جامعه را تحت پوشش قرار داده و نواقص و کمبودها را به حداقل رساند. سازمان آستان قدس رضوی میتواند در این قضیه تاثیر به سزایی داشته باشد و از کمکهای علمی و مادی خود برای انجام یک حرکت عظیم کتابخانه سازی استفاده کند ,کاری که نهاد کتابخانه های عمومی با تکیه بر بودجه دولتی و شهرداریهابه تنهایی قادر به انجام آن نخواهد بود. دومین عامل بسیار مهم و اثر گذار در این زمینه میتواند انجمن های خیریه کتابخانه ساز باشدکه متکی بر کمکهای مردمی و گروههایی مانند سرمایه داران و اغنیای جامعه می باشد و من یقین دارم اگر مجموعه ای برای هماهنگ کردن این عناصر وجود داشته باشد آنان که دارای امکاناتی هستند حتما”وحتما”مشتاقانه در این امر مقدس پیشقدم شده و کارهای بزرگی انجام خواهد شد.همانطور که نمونه های بسیار خوب آن را در نهضت های مردمی مدرسه سازی می بینیم که از طریق همین انجمن های خیریه انحام گرفته است.در یک بیان ساده تر مثالی می زنم :اگر ما غذای خوب و خوشمزه و پر و پیمانی را در سر سفره ای بچینیم,هر انسان گرسنه ای بر سر این سفره بنشیند از آن تناول کرده و از ضعف و سستی به قدرت و توانایی میرسد.نتیجه می گیریم ,که کتابخانه های استاندارد از حیث تعداد و ساختمان و تجهیزات و نیروی متخصص و منابع کافی و دیگر شرایط لازم حتما” پر مشتری خواهد بود و جامعه را به سوی قدرت علمی و ذهنی و اقتصادی خواهد برد و بسیاری از مشکلات و ضعفها را مرتفع خواهد ساخت.
هر کشوری دارای خصوصیات خاص خود و همینطور منابع خاص خود می باشد. کشور ایران مفتخر به داشتن امام روءف و دانش دوست خود علی بن موسی الرضا علیه السلام است و من یقین دارم اگر استان قدس رضوی در این راستا قدمی بر دارد روح امام مهربانمان بسیار شاد و خوشنود خواهد شد.در کنار تمام این همکاری ها و مساعدت ها وظایف دولت محترم و شهرداری ها نیز بر جای خود خواهد بود و تنها همکاری ها و مشارکت های نهادهای دیگر اعم از مردمی و دولتی و غیر دولتی به سرعت بخشیدن به این امر خطیر کمک خواهد کرد. برای انجام این این منویات و خواسته ها البته دستگاه ناظری لازم است که امور را رهبری کرده و کشور را از هدررفت سرمایه ها نجات دهد,اهداف رابه پیش ببرد ,امکانات مادی را جذب کرده و در جهت درست و منطقی به کار بیندازد.همه اینها را میشود به هیاتی متخصص و فرهیخته و مدیر سپرد.به عنوان مثال وزارت علوم می تواند هیاتی تشکیل دهد که از همه نهادهای دانشگاهی و دولتی و مردمی نمایندگانی داشته و رهبری و تولیت و مدیریت این امر خطیر را بر عهده بگیرد.با انجام این امر وجزم کردن اراده های ملی و مردمی و بهره مندی از توانایی های علمی و تخصصی دانشگاهها و کتابداران و اساتید بزرگ این حرفه به حول و قوه الهی به اهداف بزرگی نایل خواهیم آمد که تصورش هم بسیار زیباست .به این طریق از هدررفت سرمایه ها و موازی کاری نیز به نحو چشم گیری جلوگیری خواهد شد.
امیدوارم بتوانیم تمام علایق فرهنگ دوستانه,آمال توسعه گرایانه,سرمایه هاوتخصصهای کشور را در جهت استحکام بخشیدن به زیر ساخت های توسعه پایدار گرد هم آوریم.
درپناه حق
